Je zou er niet direct aan denken, maar een belangrijke factor voor creativiteit is de situatie. Je kunt spelen met omgevingskenmerken om een bepaalde sfeer neer te zetten om zo het gewenste gedrag te prikkelen. Niet iedereen werkt naast een museum en kan even naar binnen hoppen voor wat extra inspiratie. Daarom leggen we uit hoe je zelf een omgeving voor creativiteit kunt creëren en welke elementen belangrijk zijn. Eerdere artikelen uit deze reeks schreven we over Proces en Persoon. Dit artikel staat in het teken van Situatie.

Welk soort denken heb je nodig? Bedenk het van te voren

In het eerste artikel uit deze reeks over Proces vertelden we je al over het verschil tussen associatief denken (losjes, outside the box, weinig tijd) en persistent denken (ergens in vastbijten, systematisch, complex). Beide wegen leiden naar creatieve oplossingen, maar zijn wel heel verschillend in hoe ze door de omgeving kunnen worden gestimuleerd.

Voor associatief denken is een veilige, positieve en open sfeer nodig. Mensen moeten absoluut geen druk voelen of negatieve gevoelens hebben. Je kunt in een brainstorm bijvoorbeeld met elkaar afspreken dat er in deze associatieve fase alleen gericht wordt op wat er wél kan, en dat nee & ja-maar even buiten de deur blijven. Door negativiteit kunnen mensen bang zijn hun gekke en creatieve ideeën te delen, waardoor het daadwerkelijk anders denken niet aan bod komt. Naast sfeer, is ook het prikkelen van de zintuigen belangrijk. Denk bijvoorbeeld eens aan een achtergrondmuziekje. Onderzoek toont aan dat jazz en klassieke muziek een stimulerend effect op de hersenen hebben. Dus zet tijdens de volgende brainstorm een Miles Davis of Bach aan! Naast muziek kunnen ook kleuren de sfeer in een ruimte en daarmee de sfeer op een bepaalde manier stimuleren. Blauw, paars, groen en roze zijn kleuren die zorgen voor een kalme en rustige sfeer. En daarmee dus geschikte kleuren voor associatief denken!

Voor persistent denken wil je juist mensen uit dagen een tandje verder te gaan en door te zetten. Dit kun je stimuleren door een competitief element toe te voegen. Maak er een wedstrijd van! Of daag mensen uit door hun ideeën te beoordelen. Wanneer mensen weten dat ze beoordeeld worden op hun output, kan dit het persistente denken stimuleren. Ook bij deze manier van denken kunnen de zintuigen worden geprikkeld.  Zorg voor rust en mindfulness. Het is belangrijk dat mensen mentaal ‘aanwezig’ zijn en zich echt kunnen focussen. Dit betekent geen telefoons, bliepende mails of andere stoorzenders om je heen.  Qua omgeving doen de kleuren rood, oranje en geel het goed omdat ze zorgen voor alertheid en een meer actieve stimulatie.

 

Creativity killers!

Naast zaken die je kunt aanpassen in de omgeving om de juiste situatie te creëren zijn er ook triggers die je moet zien te ontwijken. Echte creativiteitskillers zijn: te hoge werkdruk en te weinig tijd, harde en storende geluiden. Zorg ervoor dat je de volle aandacht hebt gedurende de periode dat je je creatieve denken wilt aanwakkeren. Dit betekent geen afleiding van buitenaf en voldoende tijd. Bouw deze tijd echt in voor jezelf, want creativiteit betekent hard werken. Het komt je niet vanzelf.

 

Zet zelf de juiste omgeving neer

Bedenk wat voor soort denken je nodig hebt en welke stimulansen je daarvoor kunt inzetten! Richt je dag en ruimtes zo in dat je de tijd hebt om je creativiteit in gang te zetten. Andere kleine tweaks die je gemakkelijk zelf kunt doen zijn o.a. zorg voor een ruimte met voldoende daglicht, ramen naar buiten en planten.

 

Voor deze reeks schreven we eerder een artikel over Proces en Persoon. AimAtArt biedt creativiteitstrainingen waarin deze theorie op een creatieve manier eigen wordt gemaakt. Deelnemers leren over creativiteit en hoe zelf toe te passen. Benieuwd hoe? Neem contact op!