Hoe kunstenaars altijd een stap voorlopen
Hij loopt altijd een stap voor op de rest. Hij heeft de skill om ontwikkelingen in de maatschappij te herkennen en hij is altijd kritisch op veranderingen in de samenleving. We hebben het natuurlijk over Erwin Olaf, voor velen een grote inspiratiebron. Ook voor AimAtArt is hij een belangrijke kunstenaar en daarom brachten wij een bezoek aan zijn tentoonstelling.
Erwin Olaf
Deze beroemde beeldend kunstenaar wordt deze zomer zestig jaar. Om hem te eren exposeren het Fotomuseum en het Gemeentemuseum in Den Haag een overzichtstentoonstelling van zijn indrukwekkende oeuvre. Lopend langs zijn kunstwerken valt er iets op: Erwin Olaf slaagt erin bij al zijn werk precies vast te leggen waar het schuurt. Het opmerken van actuele kwesties is een belangrijke vaardigheid. Voor kunstenaars, maar ook voor organisaties. Zodra je veranderingen tijdig opmerkt, heb je een voorsprong op de markt.
“Kunstenaars hebben een missie. Ze moeten maatschappelijk betrokken zijn, signalen oppikken en daar met hun kunst op reageren.” – Erwin Olaf
Zoals Erwin Olaf zelf ook zegt, doordat hij de wereld bekijkt en observeert, is hij altijd up-to-date. Wat is er gaande in de wereld? En hoe gaan we daarmee om? Deze oplettendheid, kritische houding en nieuwsgierigheid zijn eigenschappen waarover veel kunstenaars beschikken. Ze nemen een bepaalde tijdsgeest waar, zien onopvallende veranderingen en nog belangrijker: zij wakkeren discussies aan over deze thema’s. Erwin Olaf is hier een expert in. Als geen ander weet hij de tijdsgeest in beeld te brengen. Zo ook in zijn werk ‘The Ice Cream Parlor’.

Deze foto is onderdeel van de serie ‘Rain’ uit 2004. We zien een jongen te midden van een café met een typische jaren ‘50 sfeer. De jongen lijkt te wachten, maar op wie? En waarom kijkt hij zo leeg voor zich uit? De blik in zijn ogen is verdrietig, zijn ijsje druppelt op de grond en de schaafwond op zijn knie bloedt. Deze kleine details verraden dat de foto een verhaal vertelt die Olaf zorgvuldig heeft neergezet. Met deze serie verwijst hij naar de naoorlogse periode van Amerika. Daarin staat de opkomst van de consumptiemaatschappij tegenover het trauma van de oorlog. De grote nadruk op consumeren staat in schril contrast met de sobere tijden voor deze periode. Met deze foto weet Olaf exact zijn vinger te leggen op een actuele discussie in Amerika. Wat is er nu gaande in de wereld? Laten we het antwoord zoeken in zijn meest recente werk.

Palm Springs
De foto ‘The Kite’ uit 2018 is onderdeel van de serie Palm Springs, die nu voor het eerst wordt geëxposeerd. Deze serie maakt deel uit van een drieledig project waarbij veranderingen in drie steden – Berlijn, Shanghai en Palm Springs – in kaart worden gebracht. Op de foto zien we twee personen die uitkijken op een groot oppervlakte met duizenden windmolens. Tuurt het kleine meisje in de roze jurk naar een groot windmolenpark die de aarde redt of kijkt ze naar een uitzichtloze toekomst? Wat laat de droge grond ons zien over het huidige klimaat? En waarom hangt er links een gescheurde Amerikaanse vlag in een verdorde boom? Als een regisseur op een filmset, houdt Olaf controle over hoe en wat er in beeld komt. Welke grote veranderingen uit onze tijd heeft Erwin Olaf hier afgebeeld? En zijn deze ontwikkelingen wenselijk?
Loop voorop
Wat we kunnen leren van Olaf? Dat kunstenaars de skill moeten hebben om veranderingen in de maatschappij te herkennen. Een waardevolle vaardigheid die ook van belang is voor veel organisaties. Door veranderingen te visualiseren, krijgen we er meer grip op. Ben jij op de hoogte van alle ontwikkelingen binnen jouw vakgebied? Wat betekent het om up-to-date te zijn? En waarom is het belangrijk om een stap voor te zijn op de rest? Erwin Olaf laat ons zien wat de kleine nuances zijn die het verschil maken.
- Op de hoogte blijven van de reeks over kunstenaars skills? In ons artikel ‘Waarom we allemaal een beetje kunstenaar moeten worden’ lees je de waarde van deze skills.
- Wegens succes is deze tentoonstelling verlengd! Je kunt hem nog t/m 16 juni bezoeken.
- Nog meer weten en zien over Erwin Olaf? Deze zomer exposeert het Rijkmuseum Amsterdam zijn werk naast die van zijn inspiratiebronnen, waaronder Rembrandt, in de tentoonstelling ’12 x Erwin’.
Credits:
- Erwin Olaf, ‘The Ice Cream Parlor’, 2004.
- Erwin Olaf, ‘The Kite’, 2018.