Creativiteit is een vaardigheid waar je zelf heel gemakkelijk mee kunt oefenen. Vaak denken mensen dat ze helemaal niet creatief zijn. Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat je dit kunt leren en organiseren. Iedereen is creatief, alleen moet je er wel de juiste stappen in zetten. In deze artikelenreeks nemen wij je mee door 3 factoren die essentieel zijn voor creativiteit en waar je gemakkelijk zelf mee kunt oefenen. In dit artikel staat het proces centraal waarbij we ingaan op probleemanalyse, oplossingen bedenken en ideeën selecteren.

Stap 1: Ontdek het probleem

Vernieuwende en nuttige ideeën staan of vallen bij een grondige probleemanalyse. Vanwege werkdruk of de algehele bedrijfscultuur zijn we er met z’n alle vaak op gericht om problemen zo snel mogelijk op te lossen. Hierdoor duiken we direct in de oplossingen-modus, zonder grondig na te denken over het ontstaan het probleem. Voor de korte termijn soms prima,

maar er wordt verder niet gekeken naar waar het probleem vandaan komt, wat de context is, wie betrokkenen zijn en wat hun behoeften zijn. Je ziet het al aankomen, het probleem blijft terugkomen. Daarom is het cruciaal dat voordat er naar oplossingen wordt gezocht éérst een grondige probleemanalyse wordt gedaan. Hierbij is het belangrijk om naar de gehele context wordt gekeken. Wat is nou echt het probleem? Volgens Einstein is dit ook een belangrijke stap: “Als ik een uur de tijd had om de wereld te redden zou ik 55 minuten nadenken over het probleem en 5 minuten over oplossingen.”

Houdt hier dus rekening mee wanneer je een met een probleem aan de slag gaat. De probleem analyse neemt verreweg het grootste deel van je tijd in.

Stap 2: Bepaal de juiste weg voor creatief denken

De volgende stap is het daadwerkelijk bedenken van creatieve ideeën. Dit kan op twee manieren en is afhankelijk van het probleem waar je een oplossing voor moet vinden: Associatief denken: Dit is het soort denken dat vaak wordt ingezet wanneer er nieuwe inspiratie opgedaan moet worden. Bijv. eerste ideeën opdoen voor een clientevent, thema’s voor de social mediakalender of lijstjes met trends voor het komende jaar opstellen. Vaak worden meerdere mensen betrokken, het kost weinig tijd en het gaat om het grotere plaatje. Naar dit soort denken gaat vaak de voorkeur uit, omdat het weinig tijd kost.

Een tweede manier van creatief denken is persistent denken. Dit is het daadwerkelijk vastbijten in een vraagstuk, waarbij het belangrijk is systematisch te werk te gaan en details worden uitgewerkt. Concentratie en vasthoudendheid zijn cruciaal. Vaak wordt dit denkwerk ingezet bij complexere vraagstukken of het uitwerken van oplossingen die met associatief denken zijn uitgestippeld. Voor dit denken moet je ruim de tijd in bouwen.

 

Stap 3: Hanteer andere selectiecriteria

Om echt met creatieve ideeën te komen, is het selectieproces van je ideeën belangrijk. Vaak wordt er gekozen voor ideeën die goedkoop zijn of gemakkelijk uitgevoerd kunnen worden. Maar bereik je hiermee echt je doel? Nier persé. Het gaat erom dat je ideeën uitkiest die passen bij wat jij wilt bereiken. Maak selectiecriteria die daarbij passen: meeste impact, meest visionair, direct uitvoerbaar, etc. Houd altijd het doel van je idee in de gaten en leg de nadruk op originaliteit. Want een creatief idee kun je WEL toepasbaar maken, maar een toepasbaar idee van niet creatiever.

 

Zelf oefenen met het proces

Je kunt zelf makkelijk oefenen met een creatief proces. Hierbij geven we jullie nog een aantal tips:

• Maak eens een creatieve plattegrond van het probleem. Teken alles uit: de uitdagingen, de betrokkenen, successen, processen die niet goed lopen, de pijnpunten etc. Visualiseren helpt bij het verhelderen. Hier gaan we in een volgende blog nog verder op in.
• Bepaal o.b.v. de probleemanalyse welk soort denken je waarvoor nodig hebt en bouw hiervoor voldoende tijd in. Persistent denken vergt nou eenmaal tijd en aandacht.
• Bepaal selectiecriteria die passen bij jouw vraagstuk.

 

In ons volgende artikel gaan we verder in op eigenschappen en kenmerken van creatieve personen en hoe je dit gedrag kunt oefenen.

 

Heb jij interesse in de koppeling van theorie met praktische en creatieve oefeningen? Wij bieden creativiteitstrainingen op maat! Graag gaan we met jou in gesprek hoe we ze kunnen laten aansluiten bij het opleidingsaanbod binnen jouw organisatie.